به گزارش روابط عمومی مجتمع فولاد زاگرس، واحد ذوب یکی از بخش‌های کلیدی در کارخانه فولادسازی است که وظیفه ذوب کردن آهن اسفنجی، قراضه فولادی یا سایر مواد اولیه را بر عهده دارد تا فولاد مذاب تولید کند. این واحد معمولاً از یکی از دو فناوری کوره قوس الکتریکی (EAF) یا کوره القایی (IMF) استفاده می‌کند. در برخی از مجتمع‌های فولادی که از روش سنتی استفاده می‌کنند، کوره بلند (Blast Furnace) نیز برای تولید چدن مذاب وجود دارد که بعداً در کنورتور اکسیژنی (BOF) به فولاد تبدیل می‌شود.

مراحل فرآیند ذوب در فولادسازی

1- شارژ مواد اولیه:

• آهن اسفنجی (DRI)
• قراضه فولادی (بازیافت شده از صنایع مختلف)
• مواد آلیاژی (مانند کروم، منگنز و مولیبدن برای تولید فولاد آلیاژی)
• افزودنی‌ها و کمک‌ذوب‌ها (مانند آهک و فروآلیاژها برای بهبود کیفیت مذاب)

2- ذوب مواد اولیه در کوره:

• در کوره قوس الکتریکی: الکترودهای گرافیتی یک قوس الکتریکی ایجاد کرده و دمای بالای 1600 درجه سانتی‌گراد را برای ذوب مواد فراهم می‌کنند.
• در کوره القایی: از میدان مغناطیسی برای گرم کردن و ذوب مواد استفاده می‌شود.

3- تصفیه فولاد مذاب:

• اکسیژن‌دهی: برای حذف ناخالصی‌هایی مانند کربن، گوگرد و فسفر.
• افزودن کمک‌ذوب‌ها و تنظیم ترکیب شیمیایی فولاد.

4- تخلیه فولاد مذاب و سرباره‌گیری:

• فولاد مذاب از کوره تخلیه شده و برای ریخته‌گری آماده می‌شود.
• سرباره که شامل ناخالصی‌های غیرضروری است، جدا شده و دفع می‌شود.

انواع فناوری‌های ذوب فولاد

1- کوره قوس الکتریکی (EAF – Electric Arc Furnace)

• پرکاربردترین روش در فولادسازی مدرن.
• استفاده از الکترودهای گرافیتی برای ایجاد قوس الکتریکی و ذوب مواد.
• قابلیت شارژ آهن اسفنجی و قراضه.
• سرعت بالای ذوب و کنترل دقیق ترکیب شیمیایی فولاد.

2- کوره القایی (Induction Furnace – IF)

• مناسب برای کارخانه‌های کوچک‌تر و تولید فولاد آلیاژی.
• استفاده از میدان مغناطیسی برای تولید حرارت و ذوب فلزات.
• آلودگی کمتر و راندمان بالاتر نسبت به کوره‌های سنتی.

3- کوره بلند و کنورتور اکسیژنی  (BF + BOF)

• مناسب برای تولید انبوه فولاد در کارخانه‌های بزرگ.
• استفاده از کوره بلند برای تولید چدن مذاب و سپس تصفیه آن در کنورتور اکسیژنی.
• مصرف انرژی بالاتر نسبت به روش

مزایای استفاده از کوره قوس الکتریکی (EAF)

• کاهش مصرف انرژی: امکان استفاده از انرژی الکتریکی به‌جای سوخت‌های فسیلی.
• کاهش آلودگی محیط‌زیستی: کمترین میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای.
• امکان استفاده از مواد بازیافتی: قابلیت شارژ قراضه فولادی و کاهش وابستگی به سنگ‌آهن.
• کنترل بهتر ترکیب شیمیایی فولاد: امکان تولید انواع فولادهای آلیاژی خاص.

کاربرد فولاد مذاب تولیدی در واحد ذوب

• واحد ریخته‌گری مداوم: فولاد مذاب به واحد ریخته‌گری منتقل شده و به بیلت، اسلب یا بلوم تبدیل می‌شود.
• واحد نورد: محصول نهایی مانند میلگرد، ورق فولادی و پروفیل‌ها تولید می‌شود.
• صنایع خودروسازی، ساختمان‌سازی و تولید تجهیزات صنعتی.